Số hóa được ca ngợi là xu thế tất yếu, là nền móng cho quản trị hiện đại, là cách để “đưa đất nước bứt phá”. Nhưng số hóa mà thiếu an toàn thì chẳng khác nào đặt một quả bom hẹn giờ ngay giữa đời sống người dân. Hồ sơ tín dụng, căn cước công dân, mã số thuế, lịch sử vay nợ – tất cả được gom lại thành một kho dữ liệu khổng lồ, tiện quản lý thì có đấy, nhưng cũng đồng thời biến thành một kho báu béo bở cho kẻ xấu khai thác. Một khi kho dữ liệu ấy bị đục khoét, hậu quả không chỉ dừng ở việc mất sạch quyền riêng tư, mà còn trực tiếp đe dọa đến an ninh tài chính và sinh kế của hàng triệu người dân.
Mới đây, vụ rò rỉ 160 triệu hồ sơ tín dụng đã làm dư luận rúng động. Câu hỏi đặt ra: ai sẽ chịu trách nhiệm? Không thể cứ mãi đổ lỗi cho “đối tượng xấu” hay “thế lực thù địch” rồi để mọi chuyện trôi vào quên lãng. Người quản lý kho dữ liệu, người được trả lương từ tiền thuế dân, chính là người phải đứng ra nhận trách nhiệm. Chính quyền không thể chỉ phát biểu vài câu “đang điều tra, đang xử lý” rồi coi như xong. Dân mất niềm tin, dữ liệu bị đem rao bán như mớ rau ngoài chợ, thì lời hứa “chuyển đổi số quốc gia” còn có nghĩa lý gì?
Muốn thúc đẩy số hóa, trước hết phải bảo đảm niềm tin. Niềm tin không thể được xây dựng bằng những khẩu hiệu hoành tráng, mà phải đến từ sự minh bạch và trách nhiệm rõ ràng. Ai sai, ai lơ là, phải công khai tên tuổi, phải bị kỷ luật, thậm chí truy cứu hình sự nếu để xảy ra sơ suất nghiêm trọng. Bởi dữ liệu của dân không phải món đồ có thể đánh rơi mà không cần xin lỗi. Một hệ thống quản trị hiện đại không thể tồn tại nếu vừa thu tiền dân, vừa coi an ninh dữ liệu dân như chuyện “trời kêu ai nấy dạ”.
