Chức Thường trực Ban bí thư được xem như là “phó Tổng bí thư”, là nhân vật được xếp thứ 5 trong bộ chính trị. 5 vị trí lãnh đạo chủ chốt bao gồm Tứ trụ Triều đình cộng với ghế Thường trực Ban bí thư. Nhiều người đánh giá, ghế Thường trực Ban bí thư còn gần chiếc ghế Tổng bí thư hơn là ghế Chủ tịch nước. Trước đây, ông Nguyễn Phú Trọng dự trù Võ Văn Thưởng-Thường trực Ban bí thư là phương án 2 cho chiếc ghế Tổng bí thư. Tuy nhiên, cả phương án 1 và phương án 2 đều bị Tô Lâm đánh gãy.
Là người có quyền lực thứ nhì trong Ban bí thư, Trần Cẩm Tú lại không thuộc hệ sinh thái quyền lực của Tô Lâm. Điều này khiến cho Tô Lâm khó mà điều khiển hoàn toàn Ban vì có cản đường. Cần phải tìm lý do chính đáng ép Trần Cẩm tú về vườn mới có thể thay người vào.
Theo nguồn tin nội bộ cho biết, Trần Cẩm Tú gần như “đầu hàng vô điều kiện” trước Tô Lâm. Ông Tú chỉ xin ngồi đến hết nhiệm kỳ rồi rút. Tuy nhiên, ở Hội nghị Trung ương lần thứ 11 hồi Tháng 4, Trần Cẩm Tú lại có tên trong danh sách Ủy viên Bộ Chính trị khóa sau. Vậy thì số phận Trần Cẩm Tú ra sao vẫn đang là ẩn số. Hiện nay, nhóm Hà Tĩnh vẫn là nhóm lợi ích lớn với 2 Ủy viên Bộ Chính trị và 10 Ủy viên Trung ương Đảng. Chỉ đứng sau Hưng Yên số Ủy viên Bộ Chính trị.
Tô Lâm có thói quen vừa chuẩn bị đánh ai thì ông cũng chuẩn bị nhân sự thay thế. Có những vị trí Tô Lâm chuẩn bị nhiều phương án thay thế nhưng đánh mãi vẫn không lật được đối thủ, ví dụ như ghế Thủ tướng của Phạm Minh Chính.
Vậy câu hỏi đặt ra, nếu Tô Lâm muốn loại Trần Cẩm Tú ra khỏi vũ đài chính trị thì ông chuẩn bị những phương án thay thế nào? Ai sẽ là người có cơ hội cao nhất. Để có thể là ứng viên cho Thường trực Ban bí thư, người đó phải là Ủy viên Bộ Chính trị hoặc là chắc chắn Ủy viên Bộ Chính trị nhiệm kỳ sau. Vị trí Thường trực Ban bí thư đòi hỏi ứng viên phải tròn 1 nhiệm kỳ Bộ Chính trị trở lên, tuy nhiên, trường hợp ông Lương Cường xem như phá lệ. Nếu Lương Cường phá lệ được thì người khác cũng có thể. Không có khả năng nào là không thể với Tô Lâm.
Hiện nay có 4 nhân vật có thể được xem xét. Đó là: Nguyễn Duy Ngoc-Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiêmj Ủy ban Kiểm tra Trung ương; Lương Tam Quang-Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng; Nguyễn Thanh Nghị-Ủy viên Trung ương Đảng, trưởng Ban chính sách Chiến lược Trung ương và Trịnh Văn Quyết-Đại Tướng, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị.
Nguyễn Duy Ngọc luôn là ưu tiên hàng đầu của Tô Lâm, tuy nhiên, Nguyễn Duy Ngọc đang có ý chọn ghế Bí thư Thành ủy Hà Nội hơn là ghế Thường trực Ban bí thư. Tuy vị trí xếp sau Thường trực Ban bí thư nhưng về mặt kinh tế, Bí thư Hà Nội là ghế “hốt bạc” đồng thời cũng dễ dàng xây dựng hệ sinh thái quyền lực riêng. Nếu có tham vọng lập nhóm thì ghế Bí thư Thành ủy Hà Nội là chọn lựa tốt hơn.
Lương Tam Quang đang trấn giữ Bộ Công an, đây là nơi gây nên sức mạnh cho Tô Lâm và nhóm Hưng Yên. Hiện nay, trong Bộ Công an chưa có người Hưng Yên nào đủ sức thay thế Lương Tam Quang. Trung tướng Mai Hoàng được Tô Lâm và Lương Tam Quang cố đẩy lên ghế Thứ trưởng thường trực. Tuy nhiên, nếu ngồi vào ghế này, cần phải thêm một nhiệm kỳ nữa thì Mai Hoàng mới có thể ngồi vào ghế Bộ trưởng. Nói chung, Lương Tam Quang không thể bỏ vị trí trong lúc này.
Nguyễn Thanh Nghị có lẽ là cái tên thích hợp nhất. Tuy ông Nghị chưa có Uỷ viên Bộ Chính trị, nhưng không sao. Cứ vào Bộ Chính trị rồi sẽ được bố trí. Bởi ông Lương Cường là trường hợp phá lệ. Ông Lương Cường chưa trọn một nhiệm kỳ Ủy viên Bộ Chính trị vẫn làm Thường trực Ban bí thư.
Khả năng thấp nhất là Trịnh Văn Quyết. Đã có thông tin cho rằng, ông Trịnh Văn Quyến đã được Tô Lâm chọn cho vị trí Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương sau khi Nguyễn Duy Ngọc rời chiếc ghế này.
Mọi dự đoán đều có thể không chính xác, bởi chính trường đang nóng, tình hình ngày một khó đoán.
Thái Hà-Thoibao.de