Giữa tháng Bảy 2025, bộ binh Trung Quốc và Việt Nam lần đầu tiên tập trận chung tại khu vực tự trị Quảng Tây, Trung Quốc. Dưới cái tên mỹ miều “tuần tra hỗn hợp biên giới”, đây là sự kiện đánh dấu một bước tiến chưa từng có trong quan hệ quân sự giữa hai nước – nhưng cũng là bước lùi về mặt lòng tin nhân dân.
Thông tin do Bộ Quốc phòng Trung Quốc công bố. Phía Việt Nam không phản đối, cũng không công bố gì thêm chỉ để truyền thông trong nước đưa tin nhỏ giọt, trong khi báo chí quốc tế đồng loạt nhấn mạnh: lần đầu bộ binh hai nước cùng thao diễn trên đất Trung Quốc, trong bối cảnh Bắc Kinh ngày càng hung hăng ở Biển Đông, còn Hà Nội vẫn cố níu kéo chiến lược “đu dây”.
Thật ra, tuần tra chung trên bộ, trên biển, giao lưu biên phòng, và thậm chí hải quân hai nước đã nhiều lần cùng nhau tập trận. Nhưng bộ binh lực lượng trực tiếp chịu thiệt hại nặng nề trong cuộc chiến biên giới 1979 nay lại cùng “hợp tác diễn tập”? Phải chăng lịch sử nay đã bị làm mờ?
Cần nhắc lại: chính bộ binh Trung Quốc từng vượt biên giới, tràn vào sáu tỉnh phía Bắc năm 1979, gây ra hàng chục ngàn cái chết. Vậy mà chỉ vài tháng sau chuyến thăm Hà Nội của ông Tập Cận Bình, binh lính hai bên đã tay bắt mặt mừng? Người dân không thể không cay đắng.
Cuộc tập trận này không đơn thuần là biểu tượng “hữu nghị quân sự”, mà là lời cảnh báo: Hà Nội đang đánh đổi ký ức lịch sử và chủ quyền để lấy lấy sự bảo trợ chính trị từ Bắc Kinh. Nhưng khi giơ tay chào cờ cùng kẻ từng cướp đất, liệu người lính Việt Nam có thể ngẩng cao đầu? Cánh cửa “Cộng đồng chung vận mệnh” đang mở nhưng có thể cũng là cánh cửa đóng lại niềm tin của nhân dân.
Thiện Nhân