Sáng 17/12, Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Mỹ (AMPAS) công bố danh sách rút gọn top 15 ở 12 hạng mục của Oscar lần thứ 98. “Mưa đỏ” – bộ phim từng được tung hô rầm rộ như một “niềm tự hào điện ảnh quốc gia” không xuất hiện trong danh sách đề cử Phim quốc tế xuất sắc. Bị loại ngay từ vòng gửi xe.
Kết cục này không gây bất ngờ, nếu nhìn thẳng vào bản chất của “Mưa đỏ”.
Đây là một bộ phim tuyên truyền được tung ra đúng dịp lễ A80, hưởng trọn ưu ái truyền thông, được khoác chiếc áo “yêu nước” để miễn nhiễm với mọi phê bình.
Nhiều cơ quan, trường học bị vận động, thậm chí ép buộc học sinh, giáo viên đi xem theo kiểu “xem phim cũng là nhiệm vụ chính trị”. Nhờ vậy, doanh thu đạt 714 tỷ đồng, nhưng là doanh thu của mệnh lệnh hành chính, chứ không phải lựa chọn tự do của khán giả.
“Mưa đỏ” giành giải cao nhất tại Liên hoan phim Việt Nam và đứng đầu hạng mục Phim ảnh Việt Nam. Nhưng đó là cuộc chơi trong một sân khấu khép kín, nơi phim tuyên truyền gần như mặc định được ưu tiên, còn tiêu chí nghệ thuật bị đẩy xuống hàng thứ yếu.
Vấn đề của “Mưa đỏ” không chỉ nằm ở kỹ xảo yếu, diễn xuất gượng gạo hay ngôn ngữ điện ảnh lỗi thời. Nguy hiểm hơn, bộ phim dựng nên một thế giới đầy hận thù, khắc sâu chia rẽ giữa chính người Việt với nhau, tiếp tục lặp lại mô-típ “đánh thắng Mỹ” bằng cảm xúc một chiều, bất chấp nhiều chi tiết sai lệch lịch sử.
Ở trong nước, phim có thể “ngạo nghễ”, có thể được tung hô như biểu tượng. Nhưng ở Oscar, nơi người ta chấm phim bằng ngôn ngữ điện ảnh, tư duy nghệ thuật và giá trị nhân văn phổ quát thì không có chỗ cho những sản phẩm sinh ra để phục vụ tuyên truyền chính trị.
Thu Phương – Thoibao.de
