Đất hiếm lĩnh vực “độc quyền” của Tập đoàn Xuân Cầu: Sự thật hay tin đồn?

Ngày 11/3/2025, Viện Kiểm Sát Tối Cao đã ban hành Cáo trạng truy tố bị can Nguyễn Linh Ngọc, cựu thứ trưởng Bộ Tài Nguyên và Môi Trường, cùng 26 bị can khác trong vụ án liên quan về việc khai thác trái phép đất hiếm ở tỉnh Yên Bái. 

Theo cáo trạng, đất hiếm là khoáng sản quan trọng trong sản xuất thiết bị công nghệ cao, và hành vi của các bị can kể trên khi bán trái phép sang Trung Quốc đã gây thất thoát khoáng sản của nhà nước với giá trị hơn 736 tỷ đồng. 

Theo giới thạo tin, đất hiếm là một lĩnh vực kinh doanh “độc quyền” của Tập đoàn Xuân Cầu Holding – một công ty gia đình của Tổng Bí thư Tô Lâm. Đã có các cáo buộc ông Tô Lâm có kế hoạch biến Xuân Cầu Holdings thành một tập đoàn kinh tế tư nhân hàng đầu tại Việt Nam sau khi rời ghế lãnh đạo. Thậm chí, một phần tiền từ các hoạt động như “chạy án” hay “mua quan, bán chức” tại Bộ Công an đã được tái đầu tư vào Xuân Cầu để phục vụ mục tiêu vừa kể.

Điều này cũng phù hợp với các thông tin từ truyền thông quốc tế khi cho rằng, Tổng Bí thư Tô Lâm bị cáo buộc sử dụng Xuân Cầu Holdings, như một công cụ để kinh doanh và mở rộng ảnh hưởng kinh tế.

Theo đó, Xuân Cầu Holdings, được điều hành bởi ông Tô Dũng, em trai của ông Tô Lâm, và Công ty đã được hưởng lợi từ các mối quan hệ chính trị để thâu tóm các dự án lớn, với tổng vốn đầu tư lên đến hàng chục ngàn tỷ đồng.

Theo Giáo sư Zachary Abuza, từng nhận định rằng việc ông Nguyễn Xuân Phúc bị buộc từ chức vào năm 2023, có thể liên quan đến xung đột lợi ích kinh tế giữa các công ty sân sau của gia đình ông Phúc và Tập đoàn Xuân Cầu Holdings. 

Điều này đã cho thấy, Tổng Bí thư Tô Lâm sẵn sàng loại bỏ các đối thủ cạnh tranh không chỉ trong lĩnh vực chính trị, mà kể cả trong kinh doanh của công ty gia đình.

Cách đây không lâu, đã có các đồn đoán Cơ quan Điều tra Hình sự của Bộ Quốc phòng đang xem xét điều tra các hoạt động của Xuân Cầu Holding liên quan đến sự hợp tác với các nhóm lợi ích trong quân đội. Nhưng chưa có xác nhận chính thức.

Hồng Lĩnh – Thoibao.de