Việc Tổng Bí thư Tô Lâm đã “biến hóa” tình thế để đưa vấn đề sửa đổi Hiến pháp năm 2013, dự kiến vào tháng 6/2025 là một động thái có ý nghĩa quan trọng, cả về mặt cá nhân đối với ông lẫn nền chính trị Việt Nam.
Đây không chỉ là vấn đề gần như mang tính quy luật, đối với các Tổng Bí thư của Đảng Cộng sản Việt nam. Người tiền nhiệm của ông Tô Lâm – Tổng Bí thư Trọng, cũng tiến hành Sửa đổi Hiến pháp vào năm 2017, sau khi ở nhiệm kỳ Tổng Bí thư lần thứ 2.
Việc Sửa đổi Hiến pháp sẽ cung cấp cơ sở pháp lý cho những thay đổi lớn sắp tới, đảm bảo tính đồng bộ và hợp hiến trong quá trình tái cấu trúc hệ thống chính trị. Đồng thời, đây là cách để ông Tô Lâm khẳng định vai trò lãnh đạo của mình, để lại dấu ấn cá nhân trong lịch sử chính trị Việt Nam.
Tổng Bí thư Tô Lâm gần đây thường xuyên nhấn mạnh cụm từ “thể chế là điểm nghẽn của điểm nghẽn”, đã cho thấy ông đã nhận thức được những hạn chế của hệ thống pháp lý và chính trị hiện hành, trong đó, Hiến pháp 2013 là nền tảng chính cần phải được sửa đổi.
Theo giới phân tích, việc khởi xướng sửa đổi Hiến pháp có thể là một bước đi chiến lược để chứng minh Tổng Bí thư Tô Lâm sẽ đổi mới mạnh mẽ, sâu rộng, nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước bước sang “kỷ nguyên mới của Dân tộc”. Việc Sửa đổi Hiến pháp 2013, cũng đáp ứng nhu cầu cải cách thể chế để theo kịp thực tiễn phát triển, và hội nhập quốc tế của Việt Nam tại thời điểm hiện nay.
Theo Điều 4 Hiến pháp 2013, khẳng định vai trò lãnh đạo duy nhất của Đảng Cộng sản Việt Nam. Nhưng, công luận thấy rằng, trong thời gian vừa qua, nhiều động thái đã cho thấy ông Tô Lâm bị xem là “tùy tiện” trong việc tập trung quyền lực quá mức bất chấp quy định của đảng.
Đây là lý do vì sao, ông Tô Lâm từng bị chỉ trích vì “lấn sân”, lạm quyền đối với thẩm quyền của Chủ tịch nước và Thủ tướng trong các hoạt động đối ngoại, và chỉ đạo chính phủ.
Do đó, việc sửa đổi Hiến pháp có thể là cơ hội để làm rõ hơn mối quan hệ giữa Đảng và Nhà nước. Khả năng cao, ông Tô Lâm sẽ tìm cách thay đổi xu thế lãnh đạo tập thể bằng việc lãnh đạo độc tôn của một cá nhân, để tránh những tranh cãi trong nội bộ của đảng như hiện nay.
Hồng Lĩnh – Thoibao.de