Ngày 5/3, RFA Tiếng Việt có bài: “Dư thừa lãnh đạo cấp cao: hạt sạn của chiến dịch tinh gọn bộ máy”.
Theo đó, RFA cho hay, chiến dịch tinh gọn bộ máy của Tổng Bí thư Tô Lâm đã thành hình, chí ít là ở cấp trung ương, khi các bộ, ban ngành về cơ bản đã được sắp xếp lại.
Việc hợp nhất các bộ và cơ quan ngang bộ đã dẫn đến một tình huống nhạy cảm. Phải làm gì với những cán bộ trước đó là lãnh đạo các bộ, ngành này vì tinh giản mà mất vị trí cũ?
Dù tinh thần là tinh gọn bộ máy, nhưng đứng trước bài toàn ứng xử với lãnh đạo cấp cao, Chính phủ đã chọn giải pháp đi ngược lại với chủ trương, và quyết định làm phình to bộ máy.
Không một Bộ trưởng nào phải mất chức. Thay vào đó họ đều được điều động giữ các chức vụ khác nhau ở các cơ quan mới tinh gọn, hoặc, được giao các chức vụ mới trong Chính phủ.
Do vậy, các Bộ ngành sau sáp nhập có số lãnh đạo tăng lên rất nhiều. Ngay cả ở cấp lãnh đạo chính phủ cũng tăng lên, khi lần đầu tiên có đến 7 Phó Thủ tướng Chính phủ.
RFA dẫn lời nhà báo Nguyễn Khắc Toàn, bày tỏ sự bức xúc trước hiện tượng các quan chức cấp cao thay vì bị tinh giản, thì đã được cất nhắc lên các vị trí khác nhau:
“Tư duy của họ rất bảo thủ, trì trệ, ngoan cố, thích nắm quyền lực, có quyền lực thì đẻ ra đủ thứ quyền lợi. Tức ngân sách nhà nước vẫn phải trả lương, chi phí, những đặc quyền đặc lợi cho các vị trí này. Nhân dân ở trong nước cũng thấy bất bình về việc này lắm, còn đâu là cách mạng tinh giản bộ máy nữa?”
Theo RFA, trong cuộc họp báo diễn ra ngày 31/12/2024, ông Nguyễn Quang Dũng, Chánh Văn phòng Ban Cán sự Đảng của bộ này cho biết “Tinh thần của lãnh đạo cấp cao thì các thứ trưởng sẽ bố trí hết, không đồng chí nào nghỉ cả”.
Vậy điều gì khiến lãnh đạo cấp cao đưa ra “tinh thần” như trên?
RFA dẫn lời nhà nghiên cứu Nguyễn Khắc Mai – nguyên Trưởng Ban nghiên cứu Ban dân Vận Trung ương, lý giải hiện tượng này:
“Tôi từng biết một người ở Huế trước khi về hưu chạy vạy với các lãnh đạo để được ở lại thêm một khóa nữa. Cách như thế nó gần như phổ biến, ít người có thái độ đàng hoàng, đến tuổi về hưu thì về, người ta bám ghế là chính”.
RFA cũng cho hay, một yếu tố khác khiến giới lãnh đạo cấp cao phải tỏ ra thận trọng, khi giải bài toán nhân sự cấp bộ, nằm ở tính thời điểm.
RFA dẫn lời Tiến sĩ Nguyễn Quang A, nguyên viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển IDS, nhận định: “Đây là một giai đoạn quá độ nên họ không muốn xáo trộn, họ sợ những ông tai to mặt lớn gây cản trở cho họ, sau một năm đằng nào các ông ấy cũng về nghỉ hưu một cách an toàn, tức hạ cánh an toàn”.
RFA cho biết, ngoài trường hợp ông Đào Ngọc Dung – người được nhận chức Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo, mặc dù trước đây đã đừng bị kỷ luật 2 lần, gần đây dư luận cũng xôn xao về thông tin 1 trong 7 Phó Thủ tướng của Chính phủ đã hối lộ hàng triệu đô la Mỹ để mua ghế Phó Thủ tướng.
Đó là trường hợp Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, nguyên Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Bộ này hiện đã hợp nhất cùng Bộ Tài chính và Bảo hiểm Xã hội Việt Nam và có tên chung là Bộ Tài chính.
RFA dẫn lời nhà báo Lê Trung Khoa, chủ bút của tờ báo mạng Thoibao.de ở Đức, nơi đăng tải thông tin ông Dũng hối lộ 12 triệu đô để chạy chức, cho biết: “những thông tin rất nhạy cảm như vậy thông thường chúng tôi nhận được từ nguồn tin của chúng tôi từ trong nước, họ báo trước cho chúng tôi khá lâu. Ngay cả chuyện bầu cử ông nào Tổng Bí thư, ông nào thủ tướng… cho đến gần đây nhất là thông tin nói rằng, ông Nguyễn Chí Dũng đã chạy chức bằng hình thức hối lộ, để lên làm Phó Thủ tướng được chúng tôi thông báo vào ngày 21/1”.
Theo Nhà báo Lê Trung Khoa, việc quan chức ở Việt Nam phải hối lộ để thăng chức, giữ ghế không lạ, vì ở Việt Nam không có cơ chế minh bạch bổ nhiệm những chức vụ quan trọng.
Xuân Hưng – thoibao.de
